🇦🇪 | 2023 yılında Arap dünyasındaki en ünlü Türk romanları

1- Aşkın Kırk Kuralı- Elif Şafak 2- Masumiyet Müzesi- Orhan Pamuk

3- Yaprak Dökümü- Reşat Nuri Güntekin 4- Kürk Mantolu Madonna - Sabahattin Ali 5- İnce Memet - Yaşar Kemal 6- Moskof Cariye Hürrem - Demet Altınyeleklioğlu

Roman, hikayedeki ana karakterlerin hayatlarını somutlaştırarak farklı insanların deneyimlerini anlatan bir edebiyat türüdür.

Romanlar; dramatik, fantastik, şiirsel, sinematik, tarihi, bilim kurgu, korku gerilim ve erotik romanlar olmak üzere birçok farklı türü içerir.

Türk romanları, Türkçe yazılmış hikâye ve olayları içeren bir edebiyat türüdür.

Türk edebiyatı zengin ve çeşitli bir tarihe sahiptir. Türk romanları da bu edebiyat geleneğinde önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı edebiyatının erken dönem eserlerinden olan modern edebiyat döneminde, Türk romanları ülkenin kültürel, sosyal ve siyasi manzaralarına ayna tutmuştur. Bu yazımızda Türk romanın gelişimini ve bu edebi türü tanımlayan tema ve üslupları inceleyeceğiz.

En eski Türk romanlarının izleri 19.yy. sonlarına, geç Osmanlı dönemine kadar uzanır.

Bu dönemde yazılan eserler batı edebiyatından büyük ölçüde etkilenen bir üslupla yazılmıştır. Ahmed Mithat Efendi'nin "Akabi Hikâyeleri" buna bir örnektir. Bu romanlarda genellikle kozmopolit bir kent ortamında aşk ve ahlak temaları işlenmiştir.

Bu edebiyat türü yaygın Türk halk hikâyelerini içerebileceği gibi şiirsel edebiyatı ve ileri edebî edebiyatı da kapsar.

Türk romanlarında aşk, dostluk, aile, din, siyaset, savaş, devrim, kültürel geçişler, toplumsal değişimler, bireysel, toplumsal, kültürel ve ekonomik bunalımlar gibi pek çok farklı konu yer alır.

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında Türk edebiyatı toplumsal bilinç temalarına doğru bir kaymaya tanıklık etti. Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun romanları milliyetçilik, kadının toplumdaki rolü ve ülkedeki değişen siyasi manzaraları ele aldı.Bu romanlar, Türkiye'de meydana gelen sosyal ve siyasi değişimlerin eleştirel bir incelemesini sunmuş ve ülkenin kültürel ve siyasi kişiliğinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır.

İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Türk romanları varoluşçuluk, insanlık durumu ve hızla değişen dünyada anlam arayışı gibi daha karmaşık temaları keşfetmeye başladı. Orhan Pamuk'un “Benim Adım Kırmızı” ve “Sessiz Ev”, Sabahattin Ali’nin “Kuyucaklı Yusuf” gibi romanları bu temaları özgün ve düşündürücü bir şekilde işleyerek Türk edebiyatının başyapıtlarından olmuştur.

Orhan Pamuk, Elif Şafak gibi modern dönem yazarlarının eserleri aşk, kayıplar ve modern Türkiye’nin karmaşıklığına dair çeşitli konuları kapsayarak son yıllarda Türk edebiyatının gelişmesine, Türk romanlarının uluslararası tanınırlık kazanarak birçok dile çevrilmesine katkı sağlamıştır.

Türk romanları, Osmanlı edebiyatının ilk eserlerinden günümüzün çağdaş romanlarına kadar Türkiye'nin kültürel, sosyal ve siyasi manzarasının şekillenmesinde, Türk toplumunun farklı bakış açıları ve deneyimleri için bir ses sağlayarak yeni toplumun oluşumunda benzersiz bir rol oynamıştır. Bazen karmaşık temaları işleyip, bazen sıradan insanların yaşamlarına bir pencere açan Türk romanları; Türkiye'nin edebi geleneğinin hayati ve dinamik bir parçası olmaya devam ediyor.

Arap dünyasındaki en ünlü Türk romanları

1- Aşkın Kırk Kuralı- Elif Şafak Arapçaya çevrilmiş en ünlü Türk romanlarından biri olan Aşkın Kırk Kuralı, Arap okuyucular arasında oldukça popüler olmuştur. Olaylar biri çağdaş zamanda, diğeri 13.yy da olmak üzere iki ayrı kronolojik çizgide gerçekleşir. Yazar, Celaleddin Rumi'nin hocası Şems-i Tebrîzî ile olan ilişkisini anlatarak tasavvufi atmosferi ve Allah sevgisini yaratıcı bir kalemle aktarmıştır.

Celaleddin Rumi, Fars asıllı, Sufi şair ve bilgindir. Engin ilmi ve bilgisi sebebiyle “Bilenlerin Sultanı” olarak anılmıştır. Roman, Şubat 2010'da Amerika Birleşik Devletleri'nde yayınlanmıştır.

2- Masumiyet Müzesi- Orhan Pamuk

Masumiyet Müzesi romanında 1975-1984 yılları arasında İstanbul'da geçen, geleneksel aşkın sınırlarını aşan bir aşk hikayesi anlatılır.

Roman, dönemin İstanbul'unu saran sosyal ve politik etkileri, halkın Doğu ve Batı kültürü arasındaki bocalamasının aşıklar arasındaki aşk ilişkilerini bile büyük ölçüde etkilediğini gözler önüne sermektedir. Ağustos 2008'de yayınlanan roman, Arap dünyasının en ünlü Türk romanları arasında yer almaktadır.

Masumiyet Müzesi'nin İstanbul Beyoğlu’nda Çukurcuma semtindeki bulunan gerçek bir müze olduğunu da belirtmekte fayda var. Müze, romanın geçtiği dönemde İstanbul’daki günlük yaşamı ve kültürü çağrıştıran bir koleksiyon sunmakta.

3- Yaprak Dökümü- Reşat Nuri Güntekin

Roman, kendi çabasıyla devlet memuru olmuş bir babanın, beş çocuğunu namus, dürüstlük ve içtenlik gibi güzel ahlakla yetiştirme öyküsünü anlatmaktadır. Baba, rüşvet almak veya herhangi bir yasadışı eyleme karışmak yerine işten ayrılmayı tercih etmiş ve bu durum aile geçimini sağlamak için ciddi bir mali krizle karşı karşıya kalmasına neden olmuştur. Yazar, romanda Türk toplumunda meydana gelen değişimleri ve bunun Batı yaşamına etkilerini akıcı bir dille anlatır.

2006 yılında TV dizisi de çekilen roman, Türkiye'de ve Arap dünyasında geniş bir üne kavuşmuştur.

4- Kürk Mantolu Madonna- Sabahattin Ali

Kürk Mantolu Madonna, Birinci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye ile Almanya arasında geçiyor. Roman, içine kapanık ve sessiz bir karakter olan Raif Efendi’nin babasının isteği üzere Almanya’ya gidişini anlatmaktadır. Kürk Mantolu Madonna, dünya edebiyatına yayılmış klasik aşk hikâyelerinden biridir.

Bununla birlikte, yazar Sabahattin Ali insanın iç dünyasındaki karışıklıklara ve psikiyatri üzerine odaklanması ile bilinir.

1943 yılında yayınlanan ve birçok kez Arapçaya çevrilen bu eser, Arap dünyasının en ünlü Türk romanlarındandır.

5- İnce Memet- Yaşar Kemal

Arapçaya çevrilmiş en muhteşem Türk romanlarından biri olarak kabul edilir.

Roman; aşk, mücadele, adalet, iyi ve kötü değerleri etrafında gelişen fikirleri birleştiren benzersiz bir modeli temsil eder.

1955'te yayınlanan ve otuzdan fazla dile çevrilen bu roman dünya çapında büyük ilgi gördü.

6- Moskof Cariye Hürrem- Demet Altınyeleklioğlu

Yazar, eseri hakkında "Bu roman tarihi bir dönemden türetilmiş kurgusal bir üründür." diyor.

2009 yılında yayınlanan roman, Osmanlı tarihinin en etkili kadınlarından olan Hürrem Sultan'ı anlatıyor. Kitapta Osmanlı sarayındaki Harem sırlarına, cariye adayları ile nüfuzlu köleler arasında olup bitenlere, padişaha yakın olanların tarihi nasıl etkilediğine ve daha birçok detaya yer verilmiştir.

Kaynak: Mar7aba

Editör: Hatice Zehra Şahin