MAYMUN ÇİÇEĞİ TESPİTİ İÇİN YAPAY ZEKA KULLANILMAYA BAŞLANDI!
Uygulama, yapay zekâ kullanarak şüpheli maymun çiçeği döküntülerini tespit edebiliyor
Araştırmacılar hangi cilt lezyonlarının maymun çiçeği hastalığından kaynaklandığını %90 doğrulukla belirleyebilen bir uygulama geliştirdi.
Stanford Tıp ve diğer enstitülerdeki bilim insanları tarafından geliştirilen yeni bir uygulama maymun çiçeği (monkeypox) olarak bilinen mpox hastalığının neden olduğu cilt lezyonlarını görüntü kullanarak %90 doğrulukla tespit edebiliyor. Uygulama, görüntüleri analiz etmek için çeşitli cilt hastalıklarından alınmış yaklaşık 130.000 görüntüden oluşan büyük çapta bir veriyi değerlendiren bir yapay zekâ türü kullanıyor.
PoxApp adı verilen ücretsiz ve açık kaynaklı uygulama, kullanıcıların akıllı telefonlarını kullanarak cilt lezyonlarının fotoğraflarını çekmelerine ve birkaç soru cevaplamalarına olanak verdikten sonra döküntülerin mpox veya aşı sonrası maruziyetten kaynaklanıp kaynaklanmadığını gösteren ve öneriler içeren bir risk puanı almalarını sağlıyor, hem de beş dakikadan daha kısa bir süre içerisinde.
Uygulamanın baş geliştiricisi ve Berlin Charité Üniversitesi, Tıp Fakültesi ile Berlin Sağlık Enstitüsü'nde misafir araştırmacı olan tıp doktoru Alexander Thieme, “İlk değerlendirmeyi almanın hızlı, kolay ve anonim bir yolu,” diyor. “Kişinin, cilt lezyonları görmezden gelmesi yerine bir doktora görünme olasılığını artırmayı umuyoruz.” dedi. Uygulama yüksek doğruluğa sahip olmasına rağmen yanlış negatif sonuçlar da verebiliyor. Asla bir doktorun alternatifi değil, diye vurguluyor Thieme. Ancak tedaviye erişimi daha kısıtlı olan topluluklara ulaşabilir ve insanları doktora gitmeye teşvik edebilir, şeklinde devam ediyor. Thieme, “Birçok insan internette tıbbi bilgi arıyor ve bunların çoğu yanlış olabiliyor” diyor. “Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri ve Dünya Sağlık Örgütü’nün rehberliğiyle geliştirilen bu uygulama ile insanları yardım almak için cesaretlendirmeyi umuyoruz.”
Yapay zekâ yöntemleri ve uygulamanın bulguları, 2 Mart’ta Nature Tıp Dergisi’nde çevrimiçi olarak yayınlandı. Proje, doktoralarını tamamlayan Olivier Gevaer ve Tina Hernandez-Boussard’ın laboratuvarları ile Standford Tıp’ta tıp doktoru olan Pascal Geldsetzer’ın, Berlin Charité- Üniversitesi ile Toronto Üniversitesi Hastanesi iş birliğiyle yapılan ortak bir çalışma. Thieme ise projenin baş yazarı.
Sonuçları Optimize Etme
Uygulama, risk puanınızı hesaplamak için cilt lezyonunuz olup olmadığını, semptomlar gösterip göstermediğinizi veya hastalığa maruz kalmış olabilecek biriyle yakın temas kurup kurmadığınızı dikkate alıyor.
Thieme, uygulamanın anonim olduğunu söylüyor: “Tüm veriler cihazınızda analiz edilir ve harici bir sunucuya gönderilmez. Uygulama, yanlış negatif sonuç olasılığını azaltmak için en iyi fotoğrafın nasıl çekileceği konusunda tavsiyelerde bulunur.”
Araştırmacılar, uygulamanın, hastalığın çeşitli aşamalarında mpox'u tespit edebileceğini fark etti. Lezyonların dört aşaması bulunuyor; içinde sıvı olmayan düz bir kızarıklık ile başlayarak içi berrak sıvıyla dolu kabarık döküntüye, daha sonra içi beyaz sıvıyla dolu derin döküntüye ve en sonunda genellikle iki veya üç hafta içerisinde lezyonun kabuk bağlamadan önceki haline doğru ilerliyor.
Uygulama, hiçbir işlem yapmama ile derhal bir doktora görünme seçeneğine kadar uzanan beş farklı tavsiye seviyesi sunuyor. Thieme, kişinin temas ve semptomları varsa doktora görünmesi gerektiğini söylüyor.
Kullanıcılar araştırma verileri için sonuç gönderme seçeneğine de sahip. Thieme gibi bilim insanları bu verileri kullanarak ileride yaşanabilecek şiddetli enfeksiyonları öngörmeyi ve erken bir uyarı sistemi geliştirmeyi umuyor.
Araştırmacılar, kullanıcılar daha fazla fotoğraf yükledikçe uygulamanın güncellenmiş sürümlerini piyasaya sürmeyi planlıyorlar. Daha fazla veriyle fotoğraf tanıma doğruluğunun artacağını tahmin ediyorlar. Thieme, açık kaynaklı ve ücretsiz olmasından dolayı uygulamanın, özellikle maymun çiçeğinin 1970'lerde ilk kez tespit edildiği Afrika da dahil olmak üzere dünya çapında kullanılacağını umuyor.
Çalışma, Almanya Federal Ekonomik İşler ve İklim Eylemi Bakanlığı tarafından finanse ediliyor.
Editör: Selin Yüzüncüoğlu